ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ - ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

Κωδικός μαθήματος
13ΒΝΦ1
Μονάδες ECTS
5
Εξάμηνο
Εξάμηνο Ε
Κατηγορία μαθήματος
Κατεύθυνση
Βυζαντινή και Νεοελληνική Φιλολογία
Διδάσκων καθηγητής

Γ. ΑΝΔΡΕΙΩΜΕΝΟΣ

Περιγραφή μαθήματος
ΓΕΝΙΚΑ
ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ σε περίπτωση που οι πιστωτικές μονάδες απονέμονται σε διακριτά μέρη του μαθήματος π.χ. Διαλέξεις, Εργαστηριακές Ασκήσεις κ.λπ. Αν οι πιστωτικές μονάδες απονέμονται ενιαία για το σύνολο του μαθήματος αναγράψτε τις εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας και το σύνολο των πιστωτικών μονάδων ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣΩΡΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΕΣ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΣΕ ΜΟΡΦΗ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ 3
Προσθέστε σειρές αν χρειαστεί. Η οργάνωση διδασκαλίας και οι διδακτικές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται περιγράφονται αναλυτικά στο (δ).  

ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

γενικού υποβάθρου, ειδικού υποβάθρου, ειδίκευσης

γενικών γνώσεων, ανάπτυξης δεξιοτήτων

ΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ ΓΕΝΙΚΩΝ ΓΝΩΣΕΩΝ

ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ:

 

13Κ12, ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑ: ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΕΩΣ ΚΑΙ ΤΟΝ 17ο ΑΙΩΝΑ
ΓΛΩΣΣΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ και ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ: ΕΛΛΗΝΙΚΗ
ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΣΦΕΡΕΤΑΙ ΣΕ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ERASMUS ΟΧΙ
ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Μαθησιακά Αποτελέσματα

Περιγράφονται τα μαθησιακά αποτελέσματα του μαθήματος οι συγκεκριμένες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες καταλλήλου επιπέδου που θα αποκτήσουν οι φοιτητές μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος.

Συμβουλευτείτε το Παράρτημα Α

Περιγραφή του Επιπέδου των Μαθησιακών Αποτελεσμάτων για κάθε ένα κύκλο σπουδών σύμφωνα με το Πλαίσιο Προσόντων του Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης

Περιγραφικοί Δείκτες Επιπέδων 6, 7 & 8 του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων Διά Βίου Μάθησης και το Παράρτημα Β

Περιληπτικός Οδηγός συγγραφής Μαθησιακών Αποτελεσμάτων

 

Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα έχουν εμβαθύνει στις τεχνικές σύνθεσης, στις κατηγορίες και στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του δημοτικού τραγουδιού και θα έχουν συνειδητοποιήσει ότι αυτό αποτελεί τη βάση για τη νεοελληνική λογοτεχνική παραγωγή. Παράλληλα, θα είναι σε θέση να κατανοήσουν τα προβλήματα που σχετίζονται με τη σύνθεση των δημοτικών τραγουδιών, καθώς και να τα ταυτίσουν με την εξέλιξη της νεοελληνικής ιστορίας και την ανάπτυξη της σύγχρονης ελληνικής ιδεολογίας. Την ίδια στιγμή, θα έχουν τη δυνατότητα να γνωρίσουν τη μεσαιωνική δημώδη κυπριακή γραμματεία και να την συσχετίσουν με τη νεοελληνική της περιόδου.

 

Γενικές Ικανότητες
Λαμβάνοντας υπόψη τις γενικές ικανότητες που πρέπει να έχει αποκτήσει ο πτυχιούχος (όπως αυτές αναγράφονται στο Παράρτημα Διπλώματος και παρατίθενται ακολούθως) σε ποια / ποιες από αυτές αποσκοπεί το μάθημα;.

Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών

Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις

Λήψη αποφάσεων

Αυτόνομη εργασία

Ομαδική εργασία

Εργασία σε διεθνές περιβάλλον

Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον

Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών

Σχεδιασμός και διαχείριση έργων

Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα

Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον

Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου

Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής

Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

……

Άλλες…

…….

 

Το μάθημα θα συμβάλει α΄) στο να μάθουν οι φοιτητές να αναζητούν, να αναλύουν και να συνθέτουν δεδομένα και πληροφορίες, με τη χρήση και των νέων τεχνολογιών, β΄) να συνειδητοποιήσουν ότι τους είναι απαραίτητη η γνώση των ιστορικών και κοινωνικών συμφραζομένων αλλά και των σημαντικότερων λογοτεχνικών κειμένων της περιόδου και γ΄) να μάθουν να σκέπτονται δημιουργικά και επαγωγικά.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Τίτλος ενότητας Βιβλιογραφία Σύνδεσμος παρουσίασης
Το πλαίσιο δημιουργίας ελληνικών δημοτικών τραγουδιών (με έμφαση στην ιστορική, ανθρωπολογική, κοινωνική και λογοτεχνική διάσταση) - Τα ελληνικά δημοτικά τραγούδια σε σχέση με αντίστοιχες συνθέσεις άλλων λαών - Επιβιώσεις του παρελθόντος και αντανακλάσεις του παρόντος στο δημοτικό τραγούδι - Η επίδραση του δημοτικού τραγουδιού στη νεοελληνική λογοτεχνική παραγωγή

Γιώργος Καραμπελιάς, Το δημοτικό τραγούδι. Αποτύπωση της ιδιοπροσωπίας του νέου ελληνισμού, Αθήνα: Εναλλακτικές Εκδόσεις 2017.

Στίλπων Π. Κυριακίδης, Το δημοτικό τραγούδι. Συναγωγή μελετών, επιμ. Άλκη Κυριακίδου-Νέστορος, Αθήνα: Ερμής 1978 [Νεοελληνικά μελετήματα].

Guy Saunier, Ελληνικά δημοτικά τραγούδια. Συναγωγή μελετών (1968-2000). Φιλολογική επιμέλεια: Γιώργος Ανδρειωμένος, Αθήνα: Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη 2001.

Ευάγγελος Στάθης, Ελληνικά δημοτικά τραγούδια, Αθήνα: Σιδέρης 2004.

 
Γεωγραφική διασπορά των ελληνικών δημοτικών τραγουδιών - Τεχνοτροπικά χαρακτηριστικά του δημοτικού τραγουδιού - Το ζήτημα της κατάρτισης Συλλογών ελληνικών δημοτικών τραγουδιών

Γιάννης Μ. Αποστολάκης, Τα δημοτικά τραγούδια. Μέρος Α΄. Οι συλλογές, Αθήνα 1929.

Γιώργος Καραμπελιάς, Το δημοτικό τραγούδι. Αποτύπωση της ιδιοπροσωπίας του νέου ελληνισμού, Αθήνα: Εναλλακτικές Εκδόσεις 2017.

Ερατοσθένης Γ. Καψωμένος, Δημοτικό τραγούδι. Μια διαφορετική προσέγγιση, Αθήνα: Πατάκης 1996.

Guy Saunier, Ελληνικά δημοτικά τραγούδια. Συναγωγή μελετών (1968-2000). Φιλολογική επιμέλεια: Γιώργος Ανδρειωμένος, Αθήνα: Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη 2001.

Γ. Μ. Σηφάκης, Για μια ποιητική του ελληνικού δημοτικού τραγουδιού, Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης 1988.

 
Ακριτικά

Guy Saunier, Ελληνικά δημοτικά τραγούδια. Συναγωγή μελετών (1968-2000). Φιλολογική επιμέλεια: Γιώργος Ανδρειωμένος, Αθήνα: Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη 2001.

Ευάγγελος Στάθης, Ελληνικά δημοτικά τραγούδια, Αθήνα: Σιδέρης 2004.

 
Παραλογές Γιώργος Ιωάννου (επιμ.), Το δημοτικό τραγούδι. Παραλογές, Αθήνα: Ερμής 1970 [Νέα Ελληνική Βιβλιοθήκη].  
Ιστορικά

Γιώργος Ανδρειωμένος, «Πάλι με χρόνια με καιρούς…». Λογοτεχνία, Λαογραφία και Εθνική Ιδεολογία (Η εξέλιξη ενός μοτίβου), Αθήνα: Σιδέρης 2011.

Γιώργος Ανδρειωμένος, «Πότε θα κάνει ξαστεριά». Από τις ρίζες των λευκών ορέων στην πανελλήνια χρήση, Αθήνα: Σιδέρης 2017.

 
Κλέφτικα Αλέξης Πολίτης (επιμ.), Το δημοτικό τραγούδι. Κλέφτικα, Αθήνα: Ερμής 1973 [Νέα Ελληνική Βιβλιοθήκη].  
Της αγάπης, του γάμου Ευάγγελος Στάθης, Ελληνικά δημοτικά τραγούδια, Αθήνα: Σιδέρης 2004.  
Της ξενιτιάς Guy Saunier (επιμ.), Το δημοτικό τραγούδι. Της Ξενιτιάς, Αθήνα: Ερμής 1983 [Νέα Ελληνική Βιβλιοθήκη].  
Μοιρολόγια Guy Saunier (επιμ.), Ελληνικά δημοτικά τραγούδια. Τα Μοιρολόγια, Αθήνα: Νεφέλη 1999.  
Νανουρίσματα, ταχταρίσματα Ευάγγελος Στάθης, Ελληνικά δημοτικά τραγούδια, Αθήνα: Σιδέρης 2004.  
Τα κοινωνικά και ιστορικά συμφραζόμενα της πρώιμης νεοελληνικής λογοτεχνίας της Κύπρου Γιώργος Κεχαγιόγλου - Λευτέρης Παπαλεοντίου, Ιστορία της νεότερης κυπριακής λογοτεχνίας, Λευκωσία 2010.  
Κυπριακά ερωτικά ποιήματα - ΄Ασμα της Ρήγαινας και της Αροδαφνούσας Th. Siapkaras- Pitsillidés, Le Pétrarchisme en Cypre. Poèmes d' amour en dialecte Chypriote d' après un manuscript du XVIe siècle, Athènes 1975.  
Ασσίζαι - Χρονικό του Λεοντίου Μαχαιρά Κ. Π. Χατζηιωάννου, Κυπριακά διαλεκτικά ποιήματα, Αμμόχωστος 1961.  
Τρόποι αξιολόγησης φοιτητή:  
Πρόταση 1 Γραπτή εργασία (προαιρετική)
Πρόταση 2 Γραπτή ή προφορική εξέταση (στο τέλος του εξαμήνου)
Πρόταση 3  
Πρόταση 4  
Άλλο  
ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ και ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ - ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣΠρόσωπο με πρόσωπο, Εξ αποστάσεως εκπαίδευση κ.λπ. ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΣΤΟ ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ
ΧΡΗΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝΧρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία, στην Εργαστηριακή Εκπαίδευση, στην Επικοινωνία με τους φοιτητές ΝΑΙ, ΟΤΑΝ ΑΥΤΟ ΚΡΙΝΕΤΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

Περιγράφονται αναλυτικά ο τρόπος και μέθοδοι διδασκαλίας.

Διαλέξεις, Σεμινάρια, Εργαστηριακή Άσκηση, Άσκηση Πεδίου, Μελέτη & ανάλυση βιβλιογραφίας, Φροντιστήριο, Πρακτική (Τοποθέτηση), Κλινική Άσκηση, Καλλιτεχνικό Εργαστήριο, Διαδραστική διδασκαλία, Εκπαιδευτικές επισκέψεις, Εκπόνηση μελέτης (project), Συγγραφή εργασίας / εργασιών, Καλλιτεχνική δημιουργία, κ.λπ.

 

Αναγράφονται οι ώρες μελέτης του φοιτητή για κάθε μαθησιακή δραστηριότητα καθώς και οι ώρες μη καθοδηγούμενης μελέτης σύμφωνα με τις αρχές του ECTS

Δραστηριότητα Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου
ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ 13Χ2=26
ΜΕΛΕΤΗ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝ 13Χ1=13
ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ 83 ώρες
ΤΕΛΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ 1 Χ 3 = 3 ώρες
ΣΥΝΟΛΟ 125 ώρες (25 Χ 5 φόρτος εργασίας ανά πιστωτική μονάδα)

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

Περιγραφή της διαδικασίας αξιολόγησης

 

Γλώσσα Αξιολόγησης, Μέθοδοι αξιολόγησης, Διαμορφωτική ή Συμπερασματική, Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής, Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης, Ερωτήσεις Ανάπτυξης Δοκιμίων, Επίλυση Προβλημάτων, Γραπτή Εργασία, Έκθεση / Αναφορά, Προφορική Εξέταση, Δημόσια Παρουσίαση, Εργαστηριακή Εργασία, Κλινική Εξέταση Ασθενούς, Καλλιτεχνική Ερμηνεία, Άλλη / Άλλες

 

Αναφέρονται ρητά προσδιορισμένα κριτήρια αξιολόγησης και εάν και που είναι προσβάσιμα από τους φοιτητές.

Το μάθημα αξιολογείται στην ελληνική, μέσω γραπτών ή προφορικών εξετάσεων. Υπάρχει η δυνατότητα κατάθεσης γραπτής εργασίας για όποιον/α επιθυμεί ενίσχυση της βαθμολογίας του. Τέλος, ο τρόπος και η φιλοσοφία της τελικής εξέτασης ανακοινώνονται στους φοιτητές από τα πρώτα κιόλας μαθήματα.

 

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ-ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ενδεικτική βιβλιογραφία

Γιώργος Ανδρειωμένος, Πάλι με χρόνια με καιρούς… Λογοτεχνία, Λαογραφία και Εθνική Ιδεολογία (Η εξέλιξη ενός μοτίβου), Αθήνα: Σιδέρης 2011.

Γιώργος Ανδρειωμένος, «Πότε θα κάνει ξαστεριά». Από τις ρίζες των λευκών ορέων στην πανελλήνια χρήση, Αθήνα: Σιδέρης 2017.

Γιάννης Μ. Αποστολάκης, Τα δημοτικά τραγούδια. Μέρος Α΄. Οι συλλογές, Αθήνα 1929.

Γιώργος Ιωάννου (επιμ.), Το δημοτικό τραγούδι. Παραλογές, Αθήνα: Ερμής 1970 [Νέα Ελληνική Βιβλιοθήκη].

Γιώργος Καραμπελιάς, Το δημοτικό τραγούδι. Αποτύπωση της ιδιοπροσωπίας του νέου ελληνισμού, Αθήνα: Εναλλακτικές Εκδόσεις 2017.

Ερατοσθένης Γ. Καψωμένος, Δημοτικό τραγούδι. Μια διαφορετική προσέγγιση, Αθήνα: Πατάκης 1996.

Γιώργος Κεχαγιόγλου - Λευτέρης Παπαλεοντίου, Ιστορία της νεότερης κυπριακής λογοτεχνίας, Λευκωσία 2010.

Στίλπων Π. Κυριακίδης, Το δημοτικό τραγούδι. Συναγωγή μελετών, επιμ. Άλκη Κυριακίδου-Νέστορος, Αθήνα: Ερμής 1978 [Νεοελληνικά μελετήματα].

Αλέξης Πολίτης (επιμ.), Το δημοτικό τραγούδι. Κλέφτικα, Αθήνα: Ερμής 1973 [Νέα Ελληνική Βιβλιοθήκη].

Guy Saunier (επιμ.), Το δημοτικό τραγούδι. Της Ξενιτιάς, Αθήνα: Ερμής 1983 [Νέα Ελληνική Βιβλιοθήκη].

Guy Saunier (επιμ.), Ελληνικά δημοτικά τραγούδια. Τα Μοιρολόγια, Αθήνα: Νεφέλη 1999.

Guy Saunier, Ελληνικά δημοτικά τραγούδια. Συναγωγή μελετών (1968-2000). Φιλολογική επιμέλεια: Γιώργος Ανδρειωμένος, Αθήνα: Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη 2001.

Γ. Μ. Σηφάκης, Για μια ποιητική του ελληνικού δημοτικού τραγουδιού, Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης 1988.

Th. Siapkaras- Pitsillidés, Le Pétrarchisme en Cypre. Poèmes d' amour en dialecte Chypriote d' après un manuscript du XVIe siècle, Athènes 1975.

Ευάγγελος Στάθης, Ελληνικά δημοτικά τραγούδια, Αθήνα: Σιδέρης 2004.

Κ. Π. Χατζηιωάννου, Κυπριακά διαλεκτικά ποιήματα, Αμμόχωστος 1961.